Wat is 360 graden panoramafotografie?

Zoals de naam al aangeeft, is een 360 graden foto een foto waarbij je de hele omgeving in een rondje ziet. Wanneer je een foto maakt, kies je normaliter het onderwerp uit en maak je er mooie foto van. Soms wil je echter graag alle delen van een omgeving laten zien, voorzien van alle details.

Een 360 graden foto is een panoramafoto die volledig rond de as genomen is: 360 graden. Je maakt meerdere foto’s en draait stapsgewijs de camera op het statief, waarbij je uiteindelijk 360 graden draait. De foto’s worden aan elkaar geplakt, waardoor er één uiteindelijke foto ontstaat, waarop de hele omgeving is te zien.

panorama brug

Hoe maak je een 360 graden panoramafoto

Eerlijk is eerlijk, je hoeft geen dure apparatuur te hebben om een 360 graden panoramafoto te maken. Wij hebben wel een selectie voor je gemaakt, zodat je een 360 graden camera kopen kunt. Het is mogelijk om een spiegelreflexcamara in je hand te nemen en simpelweg langzaam een rondje om je as te draaien en daarbij foto’s te nemen. Geeft dit een fantastisch resultaat? NEE! Je krijgt natuurlijk veel te veel overgangen en foto’s om te plakken.

Juiste statief

Om een kwalitatief mooie 360 graden foto te maken, is een van de “voorwaarden” om die reden een goede statief. Voorwaarden voor een goede statief welke geschikt is om 360 graden panoramafoto’s mee te maken is sowieso dat deze degelijk, stevig en stabiel is. Advies is een statief met een (minimaal) draagvermogen van de camera waarmee je werkt, inclusief objectief en statiefkop.

Juiste panoramakop

Een panorama statiefkop is dan ook gewenst, aangezien je camera natuurlijk 360 graden moet kunnen draaien en foto’s moet kunnen maken. Oftewel, de camera moet om het nodal point of entrance pupil van de lens in combinatie met de camera draaien. Met zo’n panorama statiefkop kun je je camera dus op de juiste manier draaien, zelfs in gelijke stappen.

Meest onderschat maar meest belangrijk is de voorbereiding. Juist wanneer je 360 graden (panorama)foto’s wilt maken, is het van essentieel belang dat je statief waterpas staat. Is die niet het geval, dan zul je enorm veel moeten bewerken, wat eigenlijk onbegonnen werk is, omdat je al meerdere foto’s moet plakken. Er zijn panoramakoppen waarin een waterpas is geïntegreerd. Je kunt natuurlijk ook een kleine waterpas op je flitsschoen van de camera schuiven.

Juiste objectief

Eveneens belangrijk, is het objectief welke je toepast. Hoe groter het objectief, hoe minder foto’s je hoeft te plakken en hoe minder overgangen je krijgt. Tegenwoordig is een fish-eye objectief om die reden het meest populair voor 360 graden panoramafotografie. Een fish-eye objectief heeft een extreme groothoek, waardoor je minder foto’s hoeft te maken om een 360 graden beeld te krijgen.

Door een fish-eye zal het beeld wel vervormen, om dit onder controle te houden is het (waterpas) afstellen van de statief en panoramakop van groot belang. Overigens zorgt de software ervoor dat dit vervormen gecorrigeerd wordt.

panorama 360 graden stad

Welke camera’s zijn geschikt voor 360 graden panoramafotografie

Het is aannemelijk dat je beschikt over een goede camera en wellicht alleen zoekende bent naar de juiste statief en met name objectief. Maar toch is het goed om ook te noemen welke cameratypes geschikt zijn voor 360 graden panoramafotografie.

Om maar direct met de deur in huis te vallen: er is geen juiste of verkeerde combinatie van camera en lens. Natuurlijk is een (groothoek)lens belangrijk en zit er, met name in bewerkingsopties, verschil in de verschillende cameratypes. Toch is er dus geen verkeerde camera hiervoor.

Voorkom parallax

Een veelgehoorde kreet wellicht, maar laten we beginnen met de basis: wat is parallax of het parallax effect?

Dit is de afwijking van de (schijnbare) positie van een voorwerp, wanneer je dit vanuit verschillende hoeken bekijkt (of in dit geval fotografeert).

Meest toegepaste en eenvoudige voorbeeld om dit effect te demonstreren is door je wijsvinger voor je te houden met gestrekte arm en er afwisselend met je linker- en je rechteroog naar te kijken. Je blijft de focus houden op je wijsvinger, maar zult zien dat de achtergrond “beweegt” of van positie wisselt. Oftewel, je vinger verandert niet van plaats, maar lijkt te bewegen ten opzichte van de achtergrond. 

Na dit voorbeeld is het niet moeilijk te bedenken dat dit effect snel op de loer ligt wanneer je 360 graden foto’s maakt. Zodoende het belang van de goede statief en statiefkop, waar we al eerder op attendeerden. Je camera moet dus om het nodal point of entrance pupil draaien. Doe je dit niet, dan zul je zien dat je op je foto’s hetzelfde effect krijgt als zojuist toegelicht met de wijsvinger. Onderwerpen zullen ineens uit verband zijn in relatie tot de achtergrond.

panorama tropisch

360 graden panoramafoto maken

De voorbereidingen zijn getroffen: je hebt de juiste statief met panoramokop en je hebt het onderwerp welke je wilt fotograferen. Waar moet je dan nog op letten bij het maken van een 360 graden panoramafoto?

Instellen panoramastatief

Kijk of je twee soortgelijke onderwerpen/ voorwerpen kunt vinden. Maak je een 360 graden foto in de buitenlucht? Kijk dan of je twee bomen, straatlantaarns, auto’s of huizen ziet. Zet je statief daar neer, waarbij ze bijna recht achter elkaar staan. Je creëert dus als het ware twee verticale lijnen.

Draai je camera, zodat de twee onderwerpen links in je beeld staan wanneer je door de viewfinder of op je scherm kijkt. Nu draai je je camera, zodat je de onderwerpen nu rechts in beeld hebt staan. Kijk wederom goed naar de beide onderwerpen en vergelijk hoe ze gepositioneerd staan ten opzichte van elkaar, vergeleken met hoe ze eerder links in het beeld stonden.

Door de camera naar voren of achteren te verschuiven, zul je zien dat de onderlinge verhoudingen tussen de beide onderwerpen veranderen. Herhaal dit een aantal malen, totdat je geen verschil meer ziet tussen de onderlinge verhoudingen van de onderwerpen tussen links en rechts.

Instellen camera

Oke, je hebt je onderwerp(en) uitgezocht, je statief en panoramastatiefkop zijn waterpas en zo ingesteld dat je niet of nauwelijks het parallax effect krijgt: nu de camera.

Het doel is een 360 graden panoramafoto. Dat betekend meerdere foto’s maken en deze aan elkaar plakken om tot een vloeiend beeld te komen. De camera instellingen wijzigen dus niet tijdens het maken van de (aparte) foto’s. Diafragma, ISO-waarde en sluitertijd bepaal je dus vooraf en wijzig je niet tijdens het maken van de foto’s.

Advies is om een diafragma van f/8.0 of f/11.0 te gebruiken. We gaan er voor het gemak vanuit dat je een 360 graden panoramafoto in de buitenlucht wilt maken, in dat geval is ISO 100 of ISO 200 het meest toegepast. Draai de camera 360 graden rond en druk de ontspanknop half in, zodat je de beste sluitertijd kunt bepalen met in gedachten de vaste diafragmawaarde en ISO-waarde. Sluitertijd bepaal je namelijk aan de hand van de eerdere instellingen van het diafragma en ISO-waarde.

Advies is om zoveel mogelijk met vaste of handmatige instellingen te werken, om ervoor te zorgen dat elke foto gelijk is (bijv scherpstelling). Extra tip is om in RAW te fotograferen, wat het achteraf bewerken eenvoudiger maakt.

panorama bergen

Software panoramafoto’s

Nadat je de foto’s hebt genomen, voeg je de foto’s samen tot één panoramafoto. Hiervoor heb je software op je computer nodig. Het meest toegepast is Photoshop of Lightroom van Adobe.

360 graden camera’s

Wil je nog een stap verder? In ons assortiment bieden we ook zogenaamde 360 graden camera’s aan waarbij je spectaculaire beelden kunt tonen. Een 360 graden camera geeft je het perspectief alsof je er zelf bij bent, en je kunt dus zelf bepalen welke kant je op wilt kijken.

Facebook en Youtube geven volledige ondersteuning voor 360 graden video’s en je kunt uiteenlopende situaties bedenken waar dit een toegevoegde waarde biedt. Denk bijvoorbeeld aan een ritje in de achtbaan van de Efteling:

Of het interieur van een nieuwe Audi A4:

Met de opkomst van Virtual Reality (VR) zullen we dit soort beelden steeds vaker zien. Zelfs televisie kijken is net alsof je er zelf bij bent, bijvoorbeeld als coach in The Voice of Holland:

Hopelijk heb je voldoende informatie om zelf aan de slag te kunnen met 360 graden panoramafotografie. Heb je toch nog vragen of wil je advies? Neem contact op met onze specialisten, zij helpen je graag.